Nieuwe wegwerkmethode: hergebruik zonder fijnstof

‘Rokus Zijl van Veiligheidsconcept MCM denkt mee, controleert en rapporteert.’

 Klantvraag

Lucht- en stofmetingen voor veilige asfalteringswerkzaamheden

Boskalis Nederland vroeg Rokus Zijl van Veiligheidsconcept MCM b.v. om een werkplan te schrijven bij hun nieuwe manier van ter plaatse hergebruiken van hoogovenslakken bij wegwerkzaamheden.

Boskalis Nederland krijgt opdracht van de provincie Noord Holland om de twee aansluitingen van de N244 op de A7 bij Purmerend opnieuw te asfalteren. Tijdens de tender van dit D en C contract zijn de bodemgegevens onderzocht. De hele N244, inclusief de afslagen en opritten van en naar de A7, was gelegd op hoogovenslakken. Boskalis stelt voor die te hergebruiken, omdat dat veel bespaart op transport-, stort- en aankoopkosten: 50.000 ton materiaal niet hoeven afvoeren en nieuw materiaal niet hoeven aanvoeren, scheelt transportbewegingen van ongeveer 4000 vrachtwagens.

In het laboratorium is onderzocht wat het beste mengsel zou zijn voor de fundering van de weg, gekoppeld aan de gestelde eisen door de opdrachtgever, zoals levensduur. Dit blijkt een mengsel van hoogovenslakken, zand en asfalt, allen ter plaatse aanwezig. Bij het mengen is er echter een kans op het ontstaan van veel fijnstof. Fijnstof is zeer schadelijk voor de gezondheid, omdat het diep doordringt in de longen. Om veilig werken van wegwerkers en omgeving te garanderen, moeten dus maatregelen getroffen worden.

Voor de productie van het nieuwe funderingsmengsel heeft Boskalis Nederland in samenwerking met Aduco een woelmachine omgebouwd. Met een relatief kleine ingreep kan water gecontroleerd in het dichte brekerhuis gesproeid worden, zodat de materialen nat vermalen en onder optimale vochtomstandigheden gemengd worden. Een flowmeter, gekoppeld aan de rijsnelheid van de machine, regelt de hoeveelheid water waarbij het ideale funderingsmengsel ontstaat, geschikt om asfalt op aan te leggen. Een zeer efficiënte manier van asfalt en fundering verwijderen en na menging meteen weer hergebruiken, alles door één machine.

Aanpak

Omdat dit een nieuw proces is, wil de Inspectiedienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid (I-SZW), voorheen de Arbeidsinspectie, zeker weten dat wegwerkers geen risico lopen. Rokus Zijl is een bekende en een zwaargewicht op het gebied van toxicologie. Boskalis heeft hem als Arbeidshygiënist van te voren bij de aanpak betrokken, waardoor hij ook mee kon denken.

Zowel bij de proeven die zijn gedaan als bij de project startup op de eerste vrijdagavond van de werkzaamheden is Rokus Zijl aanwezig om stofmetingen te verrichten. Ook de I-SZW is hierbij. Het voordeel van ’s avonds werken is dat stof in kunstlicht onmiddellijk zichtbaar is. Bij de werkzaamheden is geen stof te zien. Ook de resultaten van metingen in het laboratorium zijn beter dan verwacht, de gestelde normen worden ruimschoots gehaald. Ook de tweede werkdag is Rokus nog aanwezig, met hetzelfde positieve resultaat. Dit is aan de I-SZW, opdrachtgever provincie Noord Holland en de milieudienst gerapporteerd.

Resultaat

De nieuwe methode van verwerken van hoogovenslakken, asfalt en zand tot een funderingsmengsel voor wegen levert winst op in tijd en geld. Al in het ontwikkelingsproces is nagedacht over veiligheid van de medewerkers, met name in verband met fijnstof. Hierbij heeft Rokus Zijl met zijn jarenlange ervaring geadviseerd. Het risico op fijnstof is bij de bron weggenomen. Dit geeft ook de I-SZW het vertrouwen dat het nieuwe proces veilig is voor de uitvoerende werknemers.

Ben de Vries, Boskalis Nederland